Filozofowie XIX wieku


Wiek dziewiętnasty w filozofii określa się jako epokę pozytywizmu. Został on zainicjowany przede wszystkim przez Augusta Comte’a. Jednocześnie przyczyniły się do jego rozwoju między innymi odkrycia wielkich naukowców i badaczy, jak Darwina, Spencera, Milla, Williama Jamesa i wielu innych. Należy zaznaczyć, że ludzie tamtego okresu przede wszystkim stawiali na utylitaryzm, samorealizację każdego człowieka, światopogląd scjentystyczny, pragmatyzm itp. Wielokrotnie przykładano wagę do głosowania oraz wolności wypowiedzi. Jednocześnie każdy miał tyle wolności, ile chciał, o ile nie krzywdziły innych. Niezwykle istotne jak zwykle okazywały się sprawy państwa, ustroju, prawa rządzących i każdego obywatela. Powstały wtedy wielkie dzieła, które przede wszystkim ukazywały złe strony codziennego życia, aby uświadomić ludziom nie to, jak powinno być, ale jak być nie powinno, czyli po prostu jak jest. Każdy mógł się utożsamić z określonymi postaciami powieści. Jednocześnie sama filozofia starała się ukierunkować na myślenie o sobie i troskę o innych.

Kant urodził się i zmarł w Królewcu. Żył na przełomie osiemnastego i dziewiętnastego wieku, ale już zaliczyć go można do filozofów zarówno oświecenia, jak i XIX wieku. Był on filozofem niemieckim, ale również profesorem logiki i metafizyki na Uniwersytecie Królewieckim. Stworzył filozofię krytyczną bądź transcendentalną, gdzie wyróżnia się agnostycyzm poznawczy i aprioryzm do zjawisk. Ponadto plasował się w swoich rozważaniach między racjonalizmem a empiryzmem. Wśród jego osiągnięć wymienić należy między innymi neokantyzm, fenomenologię oraz pozytywizm logiczny.

Hegel właściwie nazywał się Georg Wilhelm Friedrich Hegel. Był to niemiecki filozof, twórca popularnego systemu idealistycznego klasycznego. Jednymi z jego najważniejszych dzieł są między innymi: „Wykłady z filozofii dziejów”, „Zasady filozofii prawa”, „Fenomenologia ducha” oraz „Nauka Logiki w trzech tomach” i wiele innych. Naukę podzielił na logikę, filozofię przyrody oraz filozofię ducha. Wierzył w rozum, ducha, religię, wiedzę oraz samowiedzę. Prawo dzielił na prawo abstrakcyjne, moralność i etykę. Z kolei zjawiska i idee rozwijają się u niego w formie symbolicznej, klasycznej oraz romantycznej.

Friedrich Carl von Savigny urodził się we Frankfurcie nad Menem, a zmarł w Berlinie. Był jednym z najbardziej znanych i szanowanych prawników dziewiętnastego wieku. Był on ministrem do spraw kodyfikacji. Między innymi stworzył niemieckie prawo czekowe i wekslowe. Był przedstawicielem historycznej szkoły prawa. Jego najgłośniejszym i najbardziej znanym dziełem jest „O powołaniu naszych czasów do ustawodawstwa i nauki prawa”. Uważał, że prawo jest swoistą częścią życia narodowego, nie może być ono jednakże nakładane na kraj niezależnie od poziomu jego cywilizacji czy historii. Z kolei praktyka i teoria jurysprudencji nigdy nie jest rozdzielana jest szkody dla obu tych kwestii.

Marks urodził się jako Hirschel Marx, a potem zmienił na Karl Heinrich Marx. Urodził się w Trewirze w Prusach, a zmarł w Londynie. Był filozofem, ekonomistą i działaczem rewolucyjnym. Stworzył marksizm. Był też współzałożycielem Pierwszej Międzynarodówki. Stworzył on swoisty naukowy socjalizm. Był on pod silnymi wpływami Hegla. Stosował w swoich rozważaniach metodę dociekania, dialektyczną metodę o identyczności bytu i myślenia. Opierał się też na historycznym materializmie. Stworzył teorię wyzysku, stworzył nowy system ekonomiczny i ustrojowy. Stawiał na warstwę robotniczą.

Bentham urodził się i zmarł w Londynie. Był angielskim prawnikiem, filozofem i ekonomistą. Uważany był za dżentelmena i ekscentryka. Zreformował instytucje prawne i społeczne. Był też prekursorem pozytywizmu prawniczego. Uznaje się go za jednego z głównych przedstawicieli liberalizmu, twórcę koncepcji utylitaryzmu, zwolennika wolnego rynku. Uważał, że ludzie pragną w życiu głównie cielesnych przyjemności, które są wielokrotnie dla nich nawet ważniejsze niż dobro świata. Uważał, że „umysły twórcze najlepiej rozwijają się tam, gdzie istnieje poszanowanie twórczości”. Celem człowieka jego zdaniem jest unikanie bólu i dążenia do wszelkich przyjemności.

Bernstein urodził się i zmarł w Berlinie. Żył na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Był ideologiem niemieckiej socjaldemokracji, a także twórcą rewizjonizmu dla ruchu robotniczego. Jego zdaniem dobro jednostki jest nadrzędne. Między innymi formułowała teorię „wrastania” socjalizmu w swoisty system kapitalistyczny. To on jakby stworzył podział na lewicę i prawicę. Niektórymi z jego ważniejszych dzieł są: „Parlamentaryzm a socjalizm”, „Strajk, jego istota i oddziaływanie”, „Zasady socjalizmu i zadania socjalnej demokracji”, a także „Rozwój form życia gospodarczego” i wiele innych.