Współcześnie wyróżnić można naprawdę wiele rodzajów tematyki malarskiej. Praktycznie jeśli ktoś zacznie malować coś zupełnie innego, niż było tworzone do tej pory, to już tworzy się nowa tematyka. Najpopularniejszymi jak do tej pory i głównymi kategoriami w tej kwestii są dzieła: religijne, mitologiczne, historyczne, pejzażowe, martwa natura, rodzajowe, portretowe, akty, marynistyczne, a także abstrakcyjne. Wszystkie one posiadają pewne swoje wyznaczniki, co do elementów, które mogą się tam pojawić, a jakich w ogóle nie powinno tam być. Jednocześnie tworząc pewien obraz, jakieś dzieło, należy się liczyć z tym, że automatycznie przez odbiorców zostanie ono zaklasyfikowane do pewnej kategorii, przede wszystkim tematycznej. Nawet jeśli nie będziemy się z tym zgadzać, to należy się pogodzić z faktem, że trudno nam będzie wyprzeć się danej kategorii, ponieważ trudno jest zmienić mentalność ludzi, którzy po prostu odbierają w pewien sposób naszą sztukę. Dlatego też wielu artystów docenianych jest dopiero po swojej śmierci.

Religijne tematy malarskie przedstawiają przede wszystkim sceny biblijne, bohaterów z Pisma Świętego, głównie z Nowego Testamentu, jednakże w niektórych dziełach autorzy mieli odwagę tworzyć również na przykład obrazy przedstawiające postacie ze Starego Testamentu, chociaż należą one do rzadkości. Oprócz tego tworzone były i są dzieła, które przedstawiają papieży, świętych, patronów kościoła, a także fundatorów kościołów, ale już w bardziej uświęconej formie. Dominują tutaj kolory jasne, głównie czerwony, biały i niebieski. Wszystko wydaje się być niezwykle patetyczne, wyidealizowane, uświęcone, wywyższające.

Historyczne tematy malarskie przedstawiają przede wszystkim znaczące wydarzenia z historii danego kraju bądź na świecie. Wielu twórców tworzyło dzieła, które uświetniały wydarzenia, które miały miejsce za ich życia. Jednocześnie im dalej posuwamy się z wiekami twórczości, tym bardziej artyści w kategorii historycznej cofają się do przeszłości, przede wszystkim od średniowiecza, aż do wydarzeń z osiemnastego wieku. Jeśli chodzi o twórców polskich, to przede wszystkim skupiają się oni na niezwykłych i ważnych wydarzeniach z historii naszego kraju, jak bitwy, koronacje, śmierć króla, hołdy poddanych, rozbiory i wiele tego typu scen. Są one przede wszystkim utrzymane w kolorach czerwonym, złotym, czarnym i brązowym. Jeśli są one pozytywne dla Polski, to i kolory są jaśniejsze, żywsze, pozytywnie nastrajające. Z kolei jeśli mowa jest o tragedii, chociaż takowe rzadko były uwieczniane na obrazach, to kolory są o wiele ciemniejsze.

Pejzażowe tematy malarskie – inaczej określa się je jako obrazy krajobrazowe. Przedstawiają one widoki natury bądź miejskiego otoczenia. Wyróżnia się ich wiele rodzajów. Między innymi znane są pejzaże topograficzne, które przedstawiają konkretny motyw oraz pejzaż fantastyczny, który jest typowym tworem wyobraźni twórcy. Jednocześnie pejzaże można jeszcze podzielić na: weduta, czyli ze scenerią miejską, marina, a więc krajobraz morski, ze sztafażem, gdzie pojawia się postać ludzka bądź zwierzęca. Najznamienitszymi twórcami pejzaży byli: Poussin, Lorrain, Guardi, Bellotto, Konstable, Rousseau, Pissarro, a w Polsce Chełmoński, Podkowiński, Wyczółkowski, Gierymski bądź Stanisławski.

Martwa natura – Przede wszystkim znajdują się tu kompozycje z niewielkich, nieruchomych, nieożywionych przedmiotów. Są one dobierane przede wszystkim pod kątem estetycznym bądź symbolicznym. Najczęściej elementami znajdującymi się na obrazach martwej natury są: owoce, kwiaty, książki, naczynia, przybory kuchenne lub myśliwskie, świece, karty, instrumenty muzyczne, broń i wiele innych. Czasami mogą się również pojawić małe żywe zwierzęta lub owady. Prawdziwie sporadycznie pojawić się może również większe zwierzę bądź ludzka postać, ale nigdy jako główny temat, ponieważ zmienia to wtedy zupełnie sens obrazu i jego kategorię, stając się portretem na przykład. W symbolicznych obrazach martwej natury pospolita jest też ludzka czaszka w tematyce przemijania, marności życia itp. Wśród głównych przedstawicieli znaleźć można przede wszystkim takich twórców, jak: Abraham Mignon, Jacob can Es, Pieter Boel, Jan Brueghel starszy, Joris van Son, van Utrecht, Vincenzo Campi, Luca Forte, Paolo Podpora, Giuseppe Recco, Juan de Espinosa, Antonio de Pereda, Lubin Babuin, Louise Moillon, Christian Berentz, Peter Benoit, Jean Chardin, Paul Cezanne, Georges Braque, Georgio Morandi i wielu innych.

Portretowe – Jest to dzieło przedstawiające osoby, obrazujące ich wygląd zewnętrzny, a czasami również niektóre cechy osobowości. Najczęściej ukazywane są takie części ciała, jak głowa, popiersie, półpostać bądź cała postać, chociaż rzadziej. Portrety dzieli się też na frontalne, z profilu, z trzech czwartych, pojedyncze, podwójne lub potrójne, które ukazują daną postać z kilku stron. Jednocześnie wyróżnić też można portrety reprezentacyjne, prywatne, zbiorowe, realistyczne, fikcyjne, autoportrety, historyzowane, pośmiertne i wiele innych. Wykonywane są one węglem, ołówkiem, piórkiem i tuszem bądź farbami. Specjalizowali się w tym między innymi: de Champaigne, van Dyck, Ingres, Matejko, Rembrandt, Bacciarelli i inni.