Leonardo da Vinci


Leonardo da Vinci to postać, która chyba każdemu jest znana. Przede wszystkim z powodu jego malarskich arcydzieł, takich jak Mona Lisa, portret do dzisiaj uznawany za obraz idealny (pomimo faktu iż według notatek samego autora ma on cały czas być niedokończonym). Da Vinci to jednak postać szczególna bardzo często porównywana do archetypicznego człowieka renesansu. Jest tak przede wszystkim z szerokiej gamy zainteresowań i umiejętności artysty, oprócz malarstwa zajmował się on naukami ścisłymi, mechaniką, filozofią, naukami przyrodniczymi, zagłębiał sposoby działania ludzkiego ciała jak i konstruował, czy też tworzył projekty różnego rodzaju maszyn oblężniczych i wojskowych, które wykorzystywane są w czasach dzisiejszych (oczywiście w o wiele bardziej złożonej formie). Jako tak wielki umysł spotkał się z niezrozumieniem w swojej epoce, nie doceniono go praktycznie na żadnym ze szczebli jego osiągnięć, a oprócz tego uznawany był za heretyka oraz skandalistę, szczególnie z powodu przeprowadzania sekcji zwłok w celu poznania rozkładu ludzkich narządów i zasady ich funkcjonowania.

Jeśli chodzi o najwcześniejsze lata życia Leonarda da Vinci to z okresem tym wiąże się naprawdę seria różnorakich niejasności, przede wszystkim dlatego że zachowały się zaledwie nieliczne informacje na temat dzieciństwa i okresu młodzieńczego. Nawet w jego życiorysach, które powstawały w wieku szesnastym prawdziwe fakty mieszają się z historiami całkowicie wymyślonymi. Jest to spowodowane tym, że wiele przekłamań powstało w pierwszej bibliografii artysty, dzięki nie jednak powstał podział dzielący okresy jego najbardziej wytężonej pracy na florencki, mediolański, florencki drugi, mediolański drugi oraz rzymski – chociaż ich nazewnictwo może być trochę mylne i nie będzie w pełni zgadzało się z dokładnym pobytem Leonarda w tym czasie. Co do informacji pewnych to urodził się on piętnastego kwietnia roku 1452 dokładnie o godzinie dwudziestej drugiej trzydzieści. Był on nieślubnym dzieckiem przyszłego prawnika oraz chłopki. W okresie tym posiadanie nieślubnego dziecka nie było jakimś ogromnym powodem do wstydu, jednak mały Leonardo już na samym początku skazany był na niewielkie szanse zajmowania tak poważanych stanowisk jak medyk, czy też właśnie prawnik. Leonardo mieszkał ze swoją matką, czasami widując się z ojcem. Ciekawy jest fakt, że w dzieciństwie i młodości nie przykładano uwagi do jego kształcenia, opanował zaledwie umiejętność pisania, czytania oraz liczenia w zakresie, który był mu potrzebny w przeciętnym życiu. O tym że Leonardo nie uczęszczał do szkoły świadczyć może także fakt, że nie została skorygowana u niego leworęczność co w tamtych czasach uważane było za ułomność. W momencie kiedy chłopiec miał już kilkanaście lat zamieszkuje wraz ze swoim ojcem we Florencji, gdzie ten posiadał kancelarię adwokacką.

da Vinci w momencie kiedy trafił do Florencji znalazł się w pracowni Verrocchia, tutaj też zapoznaje się po raz pierwszy z zasadami malarstwa i zgłębia techniki perspektywy, której z czasem staje się mistrzem. Malarz od samego początku posiadał świadomość, iż rozmieszczenie przestrzenne przedmiotów jest możliwe do uzyskania dzięki odpowiedniemu zastosowaniu świateł oraz cieni, czego też stał się niedoścignionym mistrzem. Wszystkie z jego obrazów posiadają w sobie ukrytą moc i naprawdę wysoki artyzm, szczególnie Mona Lisa, która uznawana jest cały czas za jedno z największych dzieł w historii malarstwa.

da Vinci przez cały okres swojego życia uważał, że malarstwo służy przede wszystkim jako jedna z form ukoronowania sztuki, a jest tak przede wszystkim dlatego iż daje możliwość przekazywania wszelakich form i jednocześnie bogactwa świata. Mówiono o nim, że jak nikt inny potrafi napełnić swoje postacie życiem wewnętrznym i tchnąć dynamikę w tworzone na płótnie malowidła. Znakiem rozpoznawczym postaci w malarstwie Leonarda stawać zaczął się przede wszystkim lekki i delikatnie zaznaczony uśmiech, który najbardziej charakterystyczny jest chyba w dziele Mona Lisa. Da Vinci zawsze twierdził, że podczas malowania człowieka ważne nie jest przekazanie tylko i wyłącznie jego zewnętrznego piękna, ale jednocześnie piękna jego ducha. Zaczął on także wychodzić poza tradycyjne i regularne formy malarstwa i poszukiwał całkowicie nowych elementów jak i rozwiązań. Dążył między innymi do tego aby przedstawić ciało w sposób wyrażający jak najwięcej emocji. Uwidocznione jest to między innymi we fresku Ostatnia Wieczerza, gdzie każdy z apostołów poprzez wykonywanie innego gestu oddaje inny stan emocjonalny. Oprócz tego na swoim koncie posiada jedno z pierwszych w historii czystych przedstawień pejzażu i krajobrazu. Tworzone przez niego odwzorowania natury były bardzo bliskie naturalnemu pięknu przyrody, dynamiczne i żywe. Da Vinci opanował bowiem sztukę przedstawiania krajobrazu w jednolitej i zwartej przestrzeni, która jednocześnie charakteryzuje się dosyć mocną głębią.

Leonardo da Vinci na swoim koncie posiada szeroką gamę dzieł malarskich, rzeźb oraz innych form sztuki, najciekawsze są jednak dzieła tworzone na płótnie. Najbardziej charakterystyczne z nich to Dziewica z Dzieciątkiem i św. Anną oraz arcydzieło nowożytnej sztuki – Mona Lisa. Ciekawostką jest fakt, że sam autor w swoich notatkach cały czas szukał sposobu na dokończenie tego obrazu uważając go za niepełny. Mimo tego faktu uznaje się go za dzieło idealne. Na swoim koncie posiada także liczne dzieła związane z architekturą i grafiką, kilka z nich udało się obrócić w rzeczywistość, jednak nie były to te najbardziej spektakularne jak na przykład rozbudowany i bardzo dokładny projekt miasta idealnego.

Mona Lisa jest najpopularniejszym obrazem da Vinci i jednocześnie jednym z najpopularniejszych obrazów w historii sztuki. Te olejne przedstawienie kobiety wykonane na drewnie topolowym o wymiarach siedemdziesięciu na pięćdziesiąt centymetrów do dzisiaj budzi zachwyt szerokiego grona odbiorców. Dzieło datowane jest na początek wieku szesnastego i obecnie znajduje się w Luwrze paryskim jako własność francuskiego rządu. Mona Lisa jako obraz utrzymana jest raczej w ciemnych i ciepłych barwach, dominować będzie tutaj zieleń i żółć oraz odcienie pomarańczowego. Z obrazem tym związana jest także bardzo ciekawa historia, zarówno jeśli chodzi o to w czyich rękach się znajdował jak i legendy, które wokół niego powstały. Według niektórych jest kluczem do tajemnicy Leonarda, którą zabrał do grobu, a która mogłaby zmienić patrzenie na cały dzisiejszy świat, według innych jest to ukryty autoportret Leonarda, który w ten sposób chciał zaszydzić z ograniczonych ludzi swej epoki.

Przez lata ludzie zastanawiali się kim była kobieta pozująca da Vinciemu przy tworzeniu obrazu Giocondy, czy też Mona Lisy. Obecnie uważa się, że miała to być żona bogatego kupca florenckiego, a dokładniej mówiąc Lisa Gherardini. Historia ta jednak nie jest do końca potwierdzona, sam artysta pod koniec swojego życia spowodował, że wystąpiły kolejne nieścisłości jeśli chodzi o fakt ustalenia dokładnej tożsamości modelki. W ostatnich latach naukowcy podali do publicznej informacji, że Mona Lisa miała znajdować się podczas pozowania w ciąży, czy też zaraz po jej zakończeniu.